گلوله

گلوله چیست

گلوله، مرمی یا پرّانه جسمی است که از سلاح گرم یا سلاح بادی شلیک می‌شود. گلوله معمولاً از فلز (بیشتر سرب) ساخته می‌شود و معمولا فاقد مواد منفجره است. آسیبی که به هدف وارد می‌کند صرفاً ناشی از ضربه جسم جامد آن است. گلوله در سلاح کمری یا تفنگ بخشی از فشنگ است.

کلمه فارسی گلوله به صورت «غلوله» و «گولوله» نیز به کار رفته است. واژه گلوله یادگار دوره‌ای است که گلوله در سلاح‌های گرم به صورت کروی ساخته می‌شد. از قرن نوزدهم شکل گلوله‌ها تغییر کرد و به صورت کشیده و نوک تیز یا اسپیتزر درآمد. در برخی از متن‌های مربوط به شکار و تیراندازی واژه «مَرمی» نیز که واژه‌ای عربی است، بجای گلوله بکار می‌رود.

ردگیری سازنده گلوله

گلوله‌ها ویژگی‌های مشترک منحصر به فردی دارند. به عنوان نمونه ویژگی‌های نظیر مُهر کالیبر با فونت بخصوص، آلیاژ پوسته گلوله و سه دندانه در جایی که چاشنی به پوکه فشنگ وصل می‌شود، نشان‌دهنده یک سازنده مشترک است.هم‌چنین در برخی موارد، گلوله‌ها دارای مُهرهایی هستند که در بایگانی‌های عمومی اطلاعات مربوط به سازندگان سلاح موجود است. مُهرها دارای علامت‌گذاری کالیبر ساده هستند که معمولا دو رقم آخر سال ساخت گلوله را نشان می‌دهند. در ضمن معمولا گلوله‌ها در صندوق‌های چوبی نسبتا بزرگی بسته‌بندی می‌شوند که اطلاعات کشور و شرکت سازنده گلوله بر روی جعبه را نشان می‌دهند.

فشنگ

فِشَنگ در سلاح‌های گرم مجموعه‌ای از خرج انفجاری و گلوله و چاشنی است که در یک بسته (فلزی، مقوایی یا پلاستیکی) کنار هم قراردارند.

بدنه فشنگ (یا پوکه) معمولاً از برنج یا فولاد و در مورد فشنگ‌های ساچمه‌زنی از پلاستیک یا مقوا است.

چاشنی معمولاً خود در محفظه فلزی جداگانه‌ای قراردارد و به انتهای فشنگ اضافه شده‌است. پرتابه در فشنگ‌های گلوله‌زنی به گلوله یا مرمی معروف است و معمولاً قطعه‌ای فلزی و دوکی شکل است. در فشنگ‌های ساچمه‌ای بجای گلوله از ساچمه یا چهارپاره استفاده می‌شود. داخل بدنه فشنگ پر از ماده انفجاری یا خرج است و گلوله بر سر بدنه نصب شده‌است. در اثر شلیک خرج انفجاری تولید گاز می‌کند و گلوله با فشار گاز طول لوله سلاح را می‌پیماید و به بیرون پرتاب می‌شود.

فشنگ مشقی

فشنگ گازی (یا مشقی) (به انگلیسی: Blank (cartridge)) به نوعی از انواع فشنگ اطلاق می‌شود که فاقد مرمی بوده و در عوض دارای سر جمع شده است. از فشنگ گازی در مانورها و آموزش استفاده می‌شود. استفاده دیگر فشنگ گازی شلیک نارنجک تفنگی است.

استفاده غیر نظامی

از این نوع فشنگ در تپانچه مشقی جهت فراری دادن پرندگان استفاده می‌شود. همچنین در بعضی از ابزارها مثل تفنگ میخکوب از فشنگ گازی کالیبر ۰٫۲۲ جهت پرتاب میخ استفاده می‌شود.

تفنگ چیست

تفنگ گونه‌ای سلاح گرم دستی و انفرادی است. تفنگ معمولاً دارای قنداق است و کاربرد آن مستلزم استفاده از دو دست و شانه تیرانداز است.

برخی تفنگ‌ها گلوله را با انفجار مهمات به بیرون می رانند، در مقابل نوع دیگری به نام تفنگ بادی وجود دارد که با فشار هوا به صورت مکانیکی این کار را انجام می‌دهد.

تفنگ‌های دارای مهمات هم دو نوع اصلی تفنگ دارندد: تفنگ ساچمه‌ای و تفنگ گلوله‌زنی.

در تفنگ ساچمه‌ای تعدادی ساچمه فلزی در اثر فشار گاز باروت که در فشنگ ایجاد می‌شود از لوله تفنگ به بیرون پرتاب می‌شود. در تفنگ گلوله زنی فقط یک گلوله از لوله به بیرون می‌رود.

تفنگ گلوله‌زنی معمولاً دارای لوله خاندار است که به همین دلیل دقت تیراندازی و برد آن بسیار بیشتر از تفنگ ساچمه‌ای است.

در سال ۲۰۱۳ شرکت آمریکایی ترکینگ پوینت از نوعی تفنگ شکاری رونمایی کرد. میدان دید و هدف‌گیری این سلاح رایانه‌ای است و مجهز به نرم افزارهای هدف‌گیری و سیستم مسافت‌یاب لیزری است. تجهیزات کامپیوتری این تفنگ به منظور نشانه‌گیری بسیار دقیق تعبیه شده است. کاربران مبتدی نیز به راحتی می‌توانند با این تفنگ شکاری به هدف مشخص شلیک کنند. این سلاح مجهز به سامانه وای-فای است و قادر می‌باشد مختصات هدف گیری و تاریخ شلیک را ثبت کند. تکنولوژی این سلاح امکان پی‌گیری جرائم را به مراجع قانونی و حقوقی داده و کار آنها را برای کشف جرم و زمان رویداد تخلف آسان می‌کند.

اسلحه کمری

اسلحه کمری نوعی سلاح که معمولا سلاح گرم و گاهی اسلحه سرد است و با هر یک از دو دست قابل استفاده می‌باشد. به دلیل اینکه این نوع اسلحه را معمولاً در جلد یا غلاف به کمر می‌بندند، به آن اسلحه یا سلاح کمری می‌گویند. اسلحه کمری معمولاً توسط نیروهای نظامی و انتظامی استفاده می‌شود. در زبان فارسی نام‌های گوناگونی برای اشاره به انواع سلاح کمری به‌کار برده می‌شود، مانند نام شهر یا کارخانه سازنده اسلحه، یا خودکار بودن آن و در مواردی هم مدل سلاح.

اسلحه دستی

تپانچه یا اسلحه دستی، سلاح گرم کوچکی است که با دست می‌توان آن را بکار گرفت. این سلاح معمولا یک سلاح کمری به حساب می‌آید.

از سلاح دستی معمولاً نیروهای نظامی و انتظامی، و البته برخی از تبهکاران، استفاده می‌کنند. در برخی از کشورها داشتن سلاح دستی برای افراد غیرنظامی به منظور دفاع شخصی مجاز است. در قدیم از این تفنگ مافیایی ها و یا خلاف کاران برای تیراندازی سریع و قتل با سرعت و فرار و شناسایی نشدن استفاده می کردند.قتل را انجام می دادند و بدون جا گذاشتن رد از خود فرار می کردند. این تفنگ کار پلیس ها را بسیار سخت می کرد. سلاح دستی با این‌که دقت تیراندازی کمی (به‌ویژه در فاصله بیشتر از حدود ۱۰ متر) دارد ولی بخاطر سبک بودن و امکان مخفی کردن مورد توجه است.

برخی از انواع سلاح دستی (معمولاً با افزودن دوربین نشانه‌روی به سلاح) در شکار نیز بکار می‌رود. تیراندازی با سلاح دستی یکی از ورزش‌ها نیز هست و در بازی‌های المپیک مسابقاتی در چند رشته تیراندازی با سلاح دستی برگزار می‌شود.

تفنگ بادی

تفنگ بادی نوعی تفنگ است که برای شلیک گلوله از فشار هوای ایجادشده توسط یک پیستون که با چکاندن ماشه توسط فنری قوی به جلو راند می شود یا فشار هوای محبوس در کپسول هوا استفاده می‌کند.

قدیمی ترین تفنگ بادی موجود مربوط به سال 1580 میلادی است که در موزه ای در استکهلم نگهداری می شود.

امروزه تفنگ های بادی در سطح وسیعی، از مسابقات تیراندازی گرفته تا شکار حیوانات بزرگ، مورد استفاده قرا می گیرند. این اسلحه هم در نوع تفنگ و هم در نوع سلاح کمری در دسترس است و نیز تفنگ بی‌بی با امکان شلیک گلوله‌های گِرد پلاستیکی در این رده قرار دارد.